Een overlijden, het coronavirus en besmette nabestaanden
Met het risico dat alles wat ik nu schrijf (donderdag 13 maart in de middag) over het coronavirus en de gevolgen voor een uitvaart al achterhaald is op het moment dat ik dit blog plaats, schrijf ik toch een bericht hierover. Er verschijnen veel berichten over de besmettelijkheid van het coronavirus. Als iemand door het coronavirus is overleden, worden vooralsnog dezelfde (beschermende) hygiënemaatregelen aangehouden als bij leven. Als uitvaartondernemer kan je echter ook in aanraking komen met mogelijk besmette nabestaanden.
Het laatste nieuws
Na 23 maart 2022 zijn er geen beperkingen meer vanwege corona.
Noot:
Overleg is er met alle medewerkers van ziekenhuizen en vervoersbedrijven en overledenenverzorgers. Ook met medewerkers van begraafplaatsen, crematoria of eventuele andere locaties zal natuurlijk vooraf overleg zijn over mogelijkheden en helaas onmogelijkheden.
Kleine afscheidsdiensten en geen mogelijkheid voor een condoleance blijft naar verwachting tot nader bericht algemeen beleid.
Site RIVM, vragen en antwoorden over zorgverlening na overlijden
Openbaring en verzorging.
Openbaring thuis is mogelijk, ook als het coronavirus de oorzaak van overlijden is.
De verzorging zal nu wel altijd zonder nabestaanden gebeuren. Het risico om besmet te worden via een overledene die met het virus besmet was, wordt steeds kleiner. Zoals nu bekend is, is het risico voor besmetting door de overledene na koeling al na een dag afgenomen.
Het risico voor besmetting door naasten, met name die in aanraking zijn geweest met iemand met het coronavirus, is er dan nog wel steeds.
Mede hierdoor is het algemene beleid nu dat het niet meer mogelijk is om mee te rijden in de staatsie-auto en rijden er geen volgauto’s meer.
Week 12 (16-22 maart:
Up-date 16 maart 2020 (10.00 uur): PC Uitvaart bericht het volgende: Bijeenkomsten – ook die met minder dan 100 personen – zijn niet meer toegestaan. Kleine plechtigheden tot 30 personen kunnen gewoon plaatsvinden.
PC organiseert het afscheid in een grotere ruimte waar we de stoelen verder uit elkaar kunnen zetten. Het afscheid zal plaatsvinden in een grote aula (waar ruimte is om voldoende afstand te houden). Condoleances zijn niet meer mogelijk, rouwbezoeken wel. Er wordt geen eten en drinken geserveerd. De Familiesuites blijven gewoon open.
Up-date 16 maart 2020 (13.00 uur):
Algemene richtlijn is dat afscheidsdiensten in uitvaartcentra uit niet meer dan 30 personen mogen bestaan. Aanwezigheid is niet voorbehouden aan directe familiebanden.
Voor rouwbezoek en condoleancebezoek gelden dezelfde restricties. Hierbij wordt gevraagd om een onderlinge afstand van 1,5 meter te houden. Om het risico voor besmetting te beperken, zullen er na de dienst geen condoleances meer mogelijk zijn. (ook niet zonder drankjes). Daarnaast zullen uitvaarten veelal telefonisch en per mail besproken worden. De site van het RIVM is hierop momenteel nog niet aangepast.
Week 11 (9-15 maart:
Up-date 13 maart 2020: site RIVM, vragen en antwoorden over zorgverlening na overlijden
NB. de pagina is niet geheel bijgewerkt naar de laatste maatregelen. Zo staat er bijvoorbeeld nog dat er niet meer dan 100 mensen aanwezig mogen zijn. Dit is per verlaagd op 16 maart naar 30 personen.
Up-date 15 maart 2020 (20.30 uur): Zorgvlied en begraafplaats Aalsmeer bericht het volgende: Gezien de sluiting van de horeca, is het niet meer mogelijk om een condoleances te laten plaatsvinden. Afscheidsdiensten blijven vooralsnog wel mogelijk voor kleinere gezelschappen. In ieder geval een gezelschap van minder dan 100 personen, maar het is ook mogelijk dat kleinere gezelschappen zijn toegestaan.
Up-date 15 maart 2020: Gezien de sluiting van horecagelegenheden is het niet meer mogelijk om op een dergelijke locatie afscheidsdiensten te organiseren.
Vervolg blog
Onduidelijkheid in het begin
Naast berichten uit Italië, was het isoleren van een dorp in Spanje na een begrafenis begin maart wellicht een van de eerste berichten dat veroorzaakte dat meer mensen zich zorgen begonnen te maken over gevolgen voor een uitvaart. De onduidelijkheden werden ook groter, maar in de loop der tijd ook kleiner. Door de striktere maatregelen worden de mogelijkheden en onmogelijkheden ook duidelijker.
Berichten van begraafplaatsen
Deze week ontving ik van verschillende begraafplaatsen berichten van de maatregelen die zij nemen. De maatregelen richtten zich met name op de condoleances.
Mededelingen over te nemen hygiënische maatregelen in de omgang met elkaar, vooral tijdens een condoleance. Werknemers van begraafplaatsen/crematoria die geen hand meer geven. In het algemeen regelmatig handen wassen en/of het gebruik van handgel.
Ook informatie ten aanzien van de catering, dat zo lang mogelijk afgedekt blijft of het gebruik van een prikkertje in de snacks.
Sinds gisteren was daar het bericht dat grote bijeenkomsten van meer dan 100 personen niet meer zijn toegestaan. Een belangrijk gegeven is dat mensen die de symptomen hebben, niet bij een condoleance aanwezig kunnen zijn.
Juist bij een emotionele gebeurtenis als een uitvaart is dit allemaal natuurlijk ingrijpend.
Wat te doen bij overlijden door het coronavirus?
Als u belt in verband met een overlijden, dan zal ik (en elke uitvaartondernemer) nu specifieker vragen waaraan de overledene is gestorven. Maar ook of er nabestaanden zijn die symptomen van het coronavirus hebben. Bij een overlijden door het coronavirus zullen er beschermende maatregelen zal een overledenenverzorger / uitvaartondernemer beschermende maatregelen moeten nemen. Hierdoor zal het contact ook hier minder persoonlijk zijn. Per situatie zullen we bespreken of en wanneer een eventueel gewenste thuisopbaring of rouwbezoek mogelijk is. Er zal misschien ook extra contact zijn met de GGD of de (huis)arts nodig zijn voor overleg. Hoe en of een laatste verzorging kan worden gedaan, alles zal wat uitgebreider besproken moeten worden.
Een ander afscheid
Een afscheid zal er nu en de komende tijd sowieso anders uitzien dan u zich had voorgesteld. Een kleiner gezelschap misschien, een afscheid met meer afstandelijkheid. Misschien komen er mensen uit voorzorg niet naar het afscheid, of kunnen er mensen door ziekte niet aanwezig. Per keer zal bekeken en besproken worden wat de wensen en de mogelijkheden (nog) zijn.
Online streamen van een dienst
Opnames en/of foto’s van de uitvaart zijn mogelijk. Hierdoor kan later gezamenlijk worden teruggekeken naar het afscheid. Online streamen van een dienst biedt de mogelijkheid dat mensen via internet gelijktijdig thuis kunnen meekijken. Veel afscheidslocaties hebben apparatuur voor een afscheid te streamen, maar dit kan ook door een extern bedrijf worden gedaan.
Amsterdam, 13 maart 2020
