Terug naar de aarde

Het is juli 2025 en ik heb overnacht op een camping in Gaasterland, een bosrijk gebied in Zuidwest-Friesland. Een plek waar de rust je omarmt. Genietend van de omgeving drink ik ‘s ochtends een kopje koffie. Op deze rustige, mooie zaterdagochtend raak ik in gesprek met een stel uit Zeeland. We praten over de schitterende omgeving, wandelen en de natuur om ons heen. Al snel wordt het gesprek persoonlijk. En mede omdat ik vertel dat ik zelfstandig uitvaartondernemer ben, komen we te praten over de dood, maar ook het leven. Het een is onlosmakelijk verbonden met het andere. Op een heel natuurlijke manier komen we te spreken over een mogelijk nieuwe wijze van ter aarde bestelling na overlijden: veraarden. Daar hadden ze nog nooit over gehoord en ze wilden er graag meer over weten.

Stichting Veraarden

Sinds 2023 is Stichting Veraarden bezig om deze nieuwe vorm van lijkbezorging in Nederland bekendheid te geven. Al zo’n jaar of zeven is er in Den Haag overleg om de bestaande Wet op de Lijkbezorging aan te passen aan nieuwe (maatschappelijke) ontwikkelingen. Mede omdat ik bestuurslid ben (bijna was) en lid ben van Netwerk Uitvaartvernieuwers (NU) heb ik alle ontwikkelingen op de voet kunnen volgen. Nog steeds is de nieuwe wet er niet, maar de invoering lijkt nu echt in zicht. Na het ministersbezoek aan vertegenwoordigers van de uitvaartbranche begin 2025, liet de minister aan Stichting Veraarden weten dat zij wil laten onderzoeken of veraarden ook in deze nieuwe wet kan worden opgenomen. Daartoe heeft de minister een adviesaanvraag ingediend bij de Gezondheidsraad. In september 2025 wordt publicatie van het advies verwacht.

Het begon in de Verenigde Staten

Nadat Katrina Spade in de jaren tien en twintig Recompose in de Verenigde Staten op de kaart heeft gezet, doet Pablo Metz van Meine Erde dit sinds 2022 in de deelstaat Sleeswijk-Holstein in Duitsland. En deze laatste ontwikkeling heeft de Stichting Veraarden in Nederland doen laten ontstaan. In Duitsland worden allerlei gegevens verzameld. En deze gegevens zijn heel belangrijk voor een mogelijke goedkeuring en ontwikkeling van veraarden in Nederland.

Wat is veraarden?

Andere benamingen voor veraarden zijn humaan composteren of humusatie. Bij veraarden wordt het lichaam van de overledene in een bed van een mengsel van hooi, stro en kruiden gelegd. Het veraardingsproces vindt – zoals het er nu uitziet – bovengronds plaats, in een gesloten systeem en duurt vijf tot zeven weken. Het afgesloten systeem zorgt voor een ideaal verloop van het ontbindingsproces. Heel anders dan bij het proces van begraven, waarbij het lichaam op zo’n diepte wordt begraven dat er eigenlijk niet veel gebeurt met het lichaam.
Bij veraarden composteert het lichaam in voedzame aarde. Wat er mogelijk is met deze aarde en over de rituelen die bij en tijdens het veraarden kunnen plaatsvinden, daarover is de Stichting Veraarden volop over aan het nadenken en in gesprek met iedereen die dat maar wil tijdens informatiebijeenkomsten.
Ondertussen kan je zelf natuurlijk ook in je omgeving met mensen hierover praten, net zoals ik op deze zaterdagochtend heb gedaan. Mijn gesprekspartners waren in ieder geval heel positief geïnteresseerd.

Wil je meer weten over veraarden of de stichting ondersteunen kijk dan eens op de site van Stichting Veraarden!

Informatie over humaan composteren:

• Site van de onderzoekers van composteren (Engelstalig)
• Meine Erde – site met informatie over Reerdigung (humaan composteren) (Duitstalig)
• Site met informatie over Veraarden (humaan composteren)

Lees ook mijn eerder geschreven blogs over alternatieven van begraven of cremeren:

• Blog over resomeren, cryomeren en composteren van juli 2018
• Blog over duurzame uitvaart van december 2019