Home Uitvaartwetgeving
Wade Wikkelgoed en resomeren Nederland

Resomeren in Amsterdam?

Ontwikkelingen omtrent resomeren

Er komt een nieuwe uitvaartwet – dat wil zeggen een wet met een aantal wijzigingen op de bestaande Wet op de Lijkbezorging (Wlb). Dat is al vaker gebeurd in het verleden, maar deze keer zullen er waarschijnlijk wel een aantal belangrijke wijzigingen in komen te staan. Naar verwachting zal de wijziging in 2024 plaatsvinden. Dat is veel later dan verwacht – maar de politiek is weerbarstig. Een belangrijke toevoeging zal zijn dat resomeren mogelijk wordt. Maar wordt resomeren ook mogelijk in Amsterdam?

Wade voor resomeren

Kort geleden was ik naar een bijeenkomst en vouwtraining van lijkwaden georganiseerd door Wikkelgoed, leverancier van waden en baren. Altijd leuk ook om collega’s te ontmoeten. Nog een keer het vouwen van een wade trainen, is altijd goed. Nu ging ik er niet zozeer naartoe vanwege de vouwtraining, maar vooral omdat ik nieuwsgierig was naar de ontwikkelingen in producten die om resomeren mogelijk maken. Een uitvaartkist of baar zoals we die nu kennen, zijn namelijk niet bruikbaar in een resomator. Synthetische stoffen, kunststof, katoen, papier, verf en bloemen zijn ook niet afbreekbaar bij een resomatie. Wol, leer en zijde daarentegen wel.
Bij deze ontwikkelingen om resomeren mogelijk te maken, werkt Wikkelgoed nauw samen met het bedrijf dat de resomatoren levert. En ja, tijdens de bijeenkomst konden we de wade en baar zien die zij inmiddels hebben ontwikkeld. Wade en baar WikkelgoedDe wade en de baar zijn beide van Nederlands wol uit het Groene hart gemaakt. Die wol wordt ook lokaal gewassen en geweven. Duurzaam dus en bruikbaar in de resomator. De stokken van de baar worden bij inbreng uiteraard verwijderd.

Resomator in Amsterdam

Na de presentatie heb ik een poosje gesproken met Vincent van Leest – de ambassadeur in Nederland van Resomation, het bedrijf dat resomatoren levert. Ik vroeg hem of hij wist of resomeren in Amsterdam ook mogelijk zal zijn in de toekomst. Hij vertelde dat in het uitvaartcentrum aan de Zaaiersweg een resomator zal komen te staan. Dit uitvaartcentrum van PC Uitvaart is sinds begin 2021 gesloten. Toevallig fietste ik er laatst langs en zag dat het er erg verlaten bij ligt. Goed dus dat dit gebouw weer in gebruik gaat worden genomen.

Resomeren in Nederland

Inmiddels staat er wel al een resomator in Den Haag – bij Nieuw Eykenduynen. Allebei in de Randstad dus. Op mijn vraag of er ook plannen zijn voor de rest van Nederland, vertelde hij dat er ook waarschijnlijk resomatoren komen in de crematoria die het Franse bedrijf Funecap heeft overgenomen van DELA. Ik weet niet welke dat precies zijn, maar ga ervan uit dat deze enigszins verspreid over Nederland liggen.
Totdat de nieuwe uitvaartwet is aangenomen in de Tweede en Eerste Kamer – waarschijnlijk medio 2024 – zullen de resomatoren in ieder geval nog stilstaan.

Amsterdam, 21 juli 2022

Lees verder:
Printen, mailen of delen
Watercrematie

Watercrematie

Resomeren – resomatie of watercremeren – watercrematie

Het is eind 2020 als minister Ollongren van Binnenlandse Zaken de Kamer laat weten dat zij mogelijkheid voor resomeren – ook wel watercremeren genoemd – wil toestaan. Dat wil zeggen dat resomeren opgenomen gaat worden in de Wet voor de Lijkbezorging. Toen dacht men nog dat de nieuwe wet er in 2021 zou komen. Maar ja, de realiteit is weerbarstig. Nu verwacht men dat goedkeuring van het wetsvoorstel voor een gewijzigde uitvaartwet in 2022 zal zijn. Er komen meer veranderingen in de wet te staan, maar het toestaan van resomeren is een belangrijke wijziging.

Lees ook mijn blog van juli 2018 over mogelijke alternatieven van cremeren en begraven

Informatiebijeenkomsten voor de  uitvaartbranche over resomeren

Eind september (2021) was ik bij de eerste in een reeks informatiebijeenkomsten over resomeren.
Resomeren of watercremeren zijn benamingen die je nu veel hoort over dit alternatief voor begraven of cremeren. Biocremeren was ook een benaming die je eerder tegenkwam, maar nu kom ik deze niet veel meer tegen. Deze nieuwe manier van lijkbezorging, zoals officieel heet, zal heel wat veranderingen met zich meebrengen.

Veranderingen

Wat verandert er zoal? Een uitvaartkist of baar van hout kan bijvoorbeeld niet mee in de resomator. Wat gaat er dan gebeuren met een kist of baar? Hergebruik (dus een vorm van huren) van een kist of baar is dan mogelijk. Ook niet afbreekbaar bij een resomatie zijn synthetische stoffen, kunststof, katoen, papier, verf en bloemen. Wol, leer en zijde zijn dan weer wel afbreekbaar. Resomatie brengt dus een hele nieuwe werk- en denkwijze met zich mee. Toeleveranciers zijn inmiddels bezig om kisten en baren aan te passen en andere kleding (omhulsels) te ontwerpen.
Het werk van een crematoriummedewerker zal ook anders zijn dan bij de nu bekende crematie. En indien nabestaanden aanwezig willen zijn bij een watercrematie zal dit ook op een heel andere manier gebeuren. De overledene zal immers op een respectvolle manier uit een kist of van de baar in de resomator moeten worden geplaatst. Heel wat veranderingen dus.

Wat is een watercrematie?

De techniek bij een resomatie lijkt op die van een crematie. Maar omdat een resomatie met water gebeurt, noemt men resomatie ook wel watercrematie. Een crematie zoals we die nu kennen, wordt ter onderscheid nu ook wel vuurcrematie genoemd.
De overledene wordt bij resomeren in een zogenoemde resomator (cilinder) geplaatst, die daarna gesloten wordt. Het gewicht van de overledene wordt ingetoetst en vervolgens vindt een berekening plaats om te bepalen hoeveel water en chemicaliën er precies nodig zijn. Daarna is duidelijk hoe lang het proces gaat duren. Onderin de cilinder is een verwarmingselement. Als de cilinder is gesloten, vult deze zich met een mengsel van water en alkaline.

Warm alkalisch water

Gemiddeld is er 1500 liter water nodig voor een watercrematie. Het water wordt vermengd met gemiddeld 5% alkaline. De alkaline geeft de zuurgraad of pH-waarde aan. Een pH-waarde van 7.0 noemt men wel pH-neutraal. Een voorbeeld hiervan is gewoon water uit de kraan.
Het water wordt verwarmd tot ongeveer 150 graden, maar omdat de gesloten resomator onder druk wordt gezet (4,5 bar) kookt het water niet. Ter vergelijking: bij vuurcrematie is de temperatuur van de oven tussen de 800 en 1100 C2.
Een vuurcrematie van een volwassen overledene duurt ongeveer 1,5 tot 2 uur, een watercrematie duurt ongeveer 3 tot 3,5 uur.

Wat gebeurt er met al dat water?

De 1500 liter water is na de resomatie zuurstof-arm. Dat kan in het riool worden geloosd. Een alternatief is, dat boeren het water gebruiken. Er is dan namelijk geen CO2 -uitstoot. Herbruik van het water kan niet. Het water dat in het verwarmingselement zit, wel.

Is resomeren milieuvriendelijk?

Het blijkt dat resomeren heel milieuvriendelijk is. Dat is ook een van de redenen dat resomeren in de wet komt te staan. TNO heeft berekend dat de CO2-uitstoot van cremeren 208, van begraven 95 en bij resomeren 28 kilo is. Bij begraven vormt de grafsteen een groot deel van de uitstoot. Bij een crematie in een elektrische oven is de uitstoot op ongeveer 120 kilo.
Hoe je het ook wendt of keert, resomeren scheelt dus nogal wat uitstoot.

Resomatie van dieren

Blijkbaar gelden er voor dieren minder regels. Weliswaar nog niet zo lang, maar er bestaan inmiddels al crematoria in Nederland waar je je overledenhuisdier kan laten resomeren. Onderaan dit blog staan de linken.

Wanneer kan de eerste watercrematie plaatsvinden?

De eerste stap is dat watercrematie wettelijk is toegestaan. Dat gebeurt naar alle waarschijnlijkheid in het voorjaar van 2022. Maar goed, dan moet er ook nog een plek zijn, waar watercremeren mogelijk is. Het schijnt dat er al een resomator bij de douane staat – misschien is deze inmiddels al gepasseerd, wie weet. Waar deze resomator komt te staan is nog niet bekend, maar men fluistert dat het ergens in het westen van het land zal zijn.

Wat blijft er over na een watercrematie?

Wat overblijft van het dode lichaam zijn, bij zowel een vuur- als een watercrematie de botten (en mogelijke implantaten). Deze overblijfselen worden vergruisd. Na een vuurcrematie door een cremolator en ontstaat de as die nabestaande kunnen afhalen en uitstrooien of bewaren.
Na een watercrematie zullen de overblijfselen ook worden vergruisd. De botten zijn na een watercrematie heel schoon en wit van kleur. Er zullen ook vast mensen zijn die hier een kunstwerk van zouden willen maken.

As, gruis of poeder?

Naast de vermalen overblijfselen zouden nabestaanden bijvoorbeeld ook wat water mee kunnen krijgen. Blijft er ongeveer 3 tot 3,5 liter as over na een vuurcrematie, bij een watercrematie resteeert er ongeveer 5 liter gruis.
Men is nog op zoek naar een naam voor de vermalen botten na een watercrematie. ‘As’ klopt namelijk niet omdat dit een restant is van vuur. ‘Gruis’ of ‘poeder’ lijkt mij wel toepasselijk. Ik ben benieuwd welk woord hiervoor wordt gekozen. De formatie duurt nog voort, dus we hebben nog even de tijd.

Amsterdam, 8 oktober 2021

Meer informatie

Uitvaartcentra voor resomatie van dieren

Printen, mailen of delen
Blog over de nieuwe, actieve donorwet

De nieuwe donorwet

Donorregistratie

In februari 2018 is de nieuwe donorwet in de Eerste Kamer aangenomen. Er was (en is) veel commotie over deze nieuwe wet, maar de daadwerkelijke invoering gebeurt pas in de zomer van 2020.
Vanaf 2018 ben ik al van plan om een blog over donatie te schrijven, maar ik wilde wachten totdat de wet ook echt in werking treedt. Dat duurt nog steeds ruim een jaar, maar niet zo lang geleden lag het nieuwe Bewijs van registratie in het donorregister bij mij in de brievenbus en vond ik het tijd dat ik via een blog informatie geef over de nieuwe donorwet.

Hoe is het nu en hoe wordt het?

Tot 1 juli 2020 ben je in principe donor als je dit ook hebt aangegeven in het donorregister. In principe want nabestaanden kunnen altijd anders beslissen als niets hebt aangegeven.
Na 1 juli 2020 ben je altijd donor tenzij je hebt aangegeven dat je dit niet wilt zijn.
Als je niets invult dan komt er in het register te staan: ‘Geen bezwaar tegen orgaandonatie’. Dat horen de nabestaanden dan pas na het overlijden. Ook bij de nieuwe donorwet kunnen nabestaanden dit aanvechten als zij zeker weten en kunnen aangeven dat de overledene geen donor wilde zijn.

Informatiecampagne overheid

De Rijksoverheid bereidt ons langzaam voor op de aanstaande wijziging. Op internet is de brief te vinden waarin de leden van de Tweede Kamer worden geïnformeerd over de voortgang van de informatiecampagne.
Er zijn verschillende fases waarin wij – het publiek – worden geïnformeerd.
We zitten nu in de eerste fase waarin wordt aangekondigd dat de nieuwe donorwet ‘eraan komt’. Met enige regelmatig zijn er nu inderdaad spotjes op radio en televisie met de aankondiging dat de nieuwe donorwet volgend jaar wordt ingevoerd.

Actieve donorregistratie

De nieuwe donorwet is een actieve donorregistratie: je moet actief iets doen. Ook als je geen toestemming geeft voor donatie moet je dit namelijk expliciet aangeven, anders ben je in principe donor.

In de zomer volgt fase twee van de informatiecampagne en wordt uitgelegd dat er vier keuzes zijn.
Om online je keuze in te vullen moet je met je DigiD inloggen op www.donorregister.nl.
Ook na  1 juli 2020 kun je je keuze altijd veranderen.
De vier keuzes zijn:

  • Keuze 1: Ja, ik geef toestemming voor orgaandonatie
    U wilt donor worden. Misschien wilt u sommige organen en weefsels niet doneren. U kunt dit ook invullen op het formulier.
  • Keuze 2: Nee, ik geef geen toestemming voor orgaandonatie
    U wilt geen donor worden.
  • Keuze 3: Mijn partner of familie beslist
    U wilt dat uw partner of familie voor u kiest na uw overlijden.
  • Keuze 4: Een door mij gekozen persoon beslist
    U wilt dat iemand anders voor u kiest na uw overlijden.
Na 1 juli 2020 nog niet geregistreerd? Dan ontvang je een brief.

Fase drie van de informatiecampagne volgt later dit jaar. In deze fase wordt verteld dat wanneer je je keuze nog niet geregistreerd hebt op 1 juli 2020, je een brief (plus eventueel een herinneringsbrief) ontvangt van de overheid met het verzoek je keuze te registreren. Bij geen reactie staat daarna ‘geen bezwaar’ achter je naam in het donorregister.

Laat nabestaanden je keuze weten

Zelf heb ik al jaren geleden aangegeven dat ik toestemming geef voor donatie, maar mijn eigen keuze of mening speelt natuurlijk geen rol in mijn werk als uitvaartbegeleider. Ik heb door mijn werk wel een aantal keren het donatieteam aan het werk gezien. En dat heeft mij in mijn keuze eigenlijk alleen maar gesterkt.

Na (een) donatie kan in principe de laatste verzorging worden gedaan en is opbaren ook mogelijk. Bij overlijden thuis is eigenlijk alleen huiddonatie mogelijk.
Het is wel belangrijk om familie of nabestaanden te informeren wat je/uw keuze is – ook al is deze geregistreerd in het donorregister. Iedereen kijkt nu eenmaal anders tegen doneren aan.

Tot slot: het duurt nog even voordat het 1 juli 2020 is en er zullen vast meer brieven in de brievenbus vallen. Een vervolg op dit blog zal er daarom zeker komen…

Amsterdam, 22 mei 2019

Meer informatie:

Kijk voor meer informatie over de donorregistratie op de website van het donorregister.
Kijk voor meer informatie op de website van de Rijksoverheid over doneren. 

Publicatie t.b.v. debat over donatie van Centrum voor Ethiek en Gezondheid.
Informatie over orgaandonatie.
Informatie over weefseldonatie.

Orgaan- en weefseldonatie na euthanasie.

Doneren bij leven.

Printen, mailen of delen
Blog Kinderuitvaart en verzekeringen

Uitvaartverzekering voor je kind

Meer kinderuitvaarten na wetswijziging? En is je kind meeverzekerd in je uitvaartverzekering? 

Het afsluiten van een uitvaartverzekering is natuurlijk altijd een persoonlijke keuze.
Mijn blog over de komende wetswijziging Basisregistratie Persoonsgegevens, deed bij mij wel de vraag rijzen of dit voor verzekeraars reden is om hun polis voor een kinderuitvaart aan te passen. Is je kind eigenlijk meeverzekerd als je zelf een uitvaartverzekering hebt afgesloten?

Helaas komt het voor dat kinderen komen te overlijden.
Is het kindje maximaal 24 weken oud en leeft hij/zij korter dan 24 uur, dan krijgen tot nu toe de ouders de vraag of zij hun kindje willen begraven of cremeren of dat zij afstand willen doen van het kindje.
Doen de ouders afstand van hun kindje, dan regelt het ziekenhuis de crematie.
Is het kindje ouder dan 24 weken, dan is het regelen van een uitvaart verplicht en wordt deze vraag ook niet aan de ouders gesteld.
Ik verwacht dat door de wetswijziging in  Basisregistratie Persoonsgegevens ouders vaker zullen besluiten om geen afstand te doen van hun kindje, maar een uitvaart willen regelen.

Verzekeringsman aan de deur

Vroeger kregen mensen vaak één keer per jaar bezoek aan huis van een verzekeringsadviseur. Die kwam dan persoonlijk langs, in de hoop allerlei verzekeringen te kunnen afsluiten. Dat was een aangelegenheid waar wij thuis nogal de draak mee staken omdat de man altijd vol verhalen zat waar je niet op zat te wachten en lastig de deur uit te krijgen was.
Naast een opstal- of inboedelverzekering sloot men dan ook vaak een uitvaartverzekering af voor een net geboren kind.
Zelf heb ik ook zo’n uitvaartverzekering die mijn ouders enkele maanden na mijn geboorte hebben afgesloten. Op de envelop staan de prozarische woorden ‘wie nu leeft, die nu zorgt’.
Tegenwoordig regel je dit natuurlijk allemaal online. Er zijn soms nog wel winkels waar je naartoe kunt voor een persoonlijk advies, maar een verzekeringsadviseur die jaarlijks persoonlijk bij je langskomt, bestaat niet meer.

Hoe zit dat tegenwoordig met een uitvaartverzekering voor kinderen?

Ik heb verschillende verzekeraars aangeschreven en zij zien – vooralsnog – geen reden om hun polissen voor kinderuitvaarten te wijzigen naar aanleiding van de komende wetswijzing.
De polisvoorwaarden verschillen: er zijn verzekeraars waarbij kinderen automatisch zijn meeverzekerd bij de ouder(s) vanaf het begin van de zwangerschap. Er zijn er ook waarbij kinderen vanaf een aantal weken (meestal 20 weken) is meeverzekerd bij de uitvaartverzekering van de ouders. Sommige verzekeraars laten weten dat het goed is om altijd te overleggen. Ook al is er een grens aan het aantal weken gesteld.

Aanmelding kind bij verzekeraar

Na de geboorte geldt bij bijna alle verzekeringen dat een zoon of dochter pas na aanmelding bij de verzekeraar is meeverzekerd op de uitvaartverzekering van de ouders.
Heeft u als ouder een uitvaartverzekering? Het voelt tegennatuurlijk aan op het moment na een geboorte, maar dan is het verstandig om uw kind binnen een paar maanden na de geboorte aan te melden bij de verzekeraar. 

Wereldlichtjesdag en registratie van overleden kinderen

Ter nagedachtenis aan alle overleden kinderen, wordt over heel de wereld ‘s avonds op Wereldlichtjesdag (elke tweede zondag in december) een kaarsje aangestoken.
– 19 december 2018
Eerste Kamer stemt in met registratie levenloos geboren kinderen
– februari 2019: 
De technische en juridische inwerkingtreding staat gepland voor 3 februari 2019. Dat betekent dat ouders vanaf maandag 4 februari 2019 een verzoek kunnen indienen om hun levenloos geboren kind in de BRP op te nemen.

Amsterdam, 17 december 2018

Printen, mailen of delen
Blog over wijziging Basisregistratie Persoonsgegevens (BRP)

Registratie levenloos geborenen

Besluit Tweede Kamer om voortaan levenloos geborenen op te nemen in de Basisregistratie Persoonsgegevens

Begin oktober besloten de leden van de Tweede Kamer om in te stemmen met het voorstel de uitvaartwet te wijzigen.
Zij willen in de uitvaartwet laten opnemen dat het voortaan mogelijk is om registratie van levenloos geborenen in de Basisregistratie Persoonsgegevens (BRP) mogelijk te maken.
De kamerleden waren eensgezind vóór. Een debat of stemming was dan ook niet nodig, maar het voorstel afdoen als een hamerstuk vond men te kil. Daarom werd er wel even bij stilgestaan met persoonlijke woorden.
Dat is een mooie geste natuurlijk.

De Tweede Kamer vindt dat er vaart achter gezet moet worden bij de wetswijziging voor registratie van levenloos geborenen, maar de Eerste Kamer moet ook nog besluiten. Als het besluit daarna in de Staatscourant wordt geplaatst, dan is de wetswijziging pas echt een feit.
Nu, eind november vraag ik mij af hoe het ermee staat.

Onvoorstelbaar

Stel je eens voor: je ontdekt dat je zwanger bent. Jij, je partner en/of anderen zijn blij.
Dan gebeurt het onvoorstelbare dat de vreugde in één klap doet omslaan in verdriet: je verliest je kind. Je kind overlijdt en wordt bijvoorbeeld na 20 weken levenloos geboren.
Tot nu bestaat je kind dan eenvoudigweg niet bij de burgerlijke stand.
Je kunt namelijk geen aangifte van geboorte doen.
Ook dat is onvoorstelbaar.
Binnenkort is dat verleden tijd en kunnen we zeggen 'je kind bestond dan eenvoudigweg niet'.

Per 1 juli 2017 is wel al besloten om de akte van een levenloos geboren kind te vervangen door de akte van geboorte (levenloos).
Sindsdien kan met deze akte het kind wel ingeschreven worden in het register van overlijden, maar dus niet in het geboorteregister. Oudere aktes kunnen niet worden vervangen.
Daarnaast is het pas sinds 1987 mogelijk om bij aangifte levenloos geboren kinderen een voornaam te geven.

24 weken

Tijdens de opleiding voor uitvaartbegeleiding vonden we het allemaal heel vreemd dat er geen aangifte kon worden gedaan bij de gemeente van een levenloos geboren jong kindje (foetus). In Artikel 2.2 van de Wet voor de lijkbezorging wordt dit als volgt omschreven:
Deze wet is niet van toepassing op een menselijke vrucht die na een zwangerschapsduur van minder dan 24 weken
a. levenloos ter wereld is gekomen, dan wel
b. binnen 24 uur na de geboorte is overleden.

Petitie

Wij - toentertijd uitvaartbegeleiders in spé - vonden het dan wel vreemd, maar we hebben er geen werk van gemaakt.
Dat heeft Natasja Geyteman gedaan. Zij heeft eind 2015 via Petitie.nl het initiatief genomen om de wet te wijzigen.
Enkele andere (bekende) Nederlanders omarmden daarna haar initiatief. Zij brachten het gezamenlijk onder de aandacht bij het algemeen publiek en de politiek.

Hoe staat het er nu mee?

Op de site van de Eerste Kamer is te vinden dat er nog vragen zijn gesteld op 19 november 2018.
Vragen over de voorwaarde voor een inschrijving met terugwerkende kracht, indien een verklaring van geboorte (van een arts) ontbreekt. Zijn getuigenverklaringen dan voldoende?
Ook is de vraag of een ondergrens aan het aantal weken zwangerschap noodzakelijk is voor inschrijving bij de burgerlijke stand.
Nu al staat in het wetsvoorstel dat de wetgeving zo min mogelijk voorwaarden zal omvatten. De vraagsteller denkt echter dat ambtenaren niet kunnen of willen overgaan tot registratie bij het ontbreken van een akte van een levenloos geborene.
De commissie wil het antwoord graag binnen vier weken ontvangen.
Publicatie in de Staatscourant, waarmee de wetswijziging een feit is, wordt dan denk ik wel voorjaar 2019.

Amsterdam, 29 november 2018

Historie / algemene informatie:
  • Janneke Peelen schreef het proefschrift Tussen leven en dood. Rituelen rondom zwangerschapsverlies in Nederland (Nijmegen, Radboud Universiteit, 2012)
  • Artikel in Trouw met verschillende persoonlijke ervaringen van mensen naar aanleiding van de petitie:
  • 1955: Eerste Wet op de lijkbezorging (daarvoor bestond de Begrafeniswet).
  • 1991: Huidige Wet op de Lijkbezorging stamt uit 1991.
Tijdlijn:
  • 9 september 2008: besluit dat het mogelijk wordt om een levenloos geboren kind dat jonger is dan 24 weken te begraven of te cremeren. Er hoeft dan geen Verlof voor begraven of cremeren te zijn, maar in ieder geval wel een (geboorte)verklaring van een behandelend arts:
    Kamerstuk Tweede Kamer - amendement
  • Eind 2015: start petitie 'Ik wil ook in het BRP'.
  • 7 december 2015: vragen in de Tweede Kamer over registratie levenloos geboren kinderen:
    Begin 2016: aanbieden 82.000 handtekeningen aan minister Plasterk door initiatiefnemers
  • April 2016: Brief Plasterk aan Tweede Kamer naar aanleiding van de petitie:
    8 december 2017: besluit Staatscourant.
    Wettelijk besluit gebruik Akte van geboorte te wijzigen: Officiële bekendmaking in de Staatscourant.
  • Oktober 2018: Debat Tweede Kamer:

         – Verslag debat in Tweede Kamer.

         – Artikel NOS over debat.

         – Artikel RTL over debat.

  • 19 november 2018:
    Wetvoorstel Eerste Kamer

  • Februari 2019:
    De technische en juridische inwerkingtreding staat gepland voor 3 februari 2019. Dat betekent dat ouders, vanaf maandag 4 februari 2019, een verzoek kunnen indienen om hun levenloos geboren kind in de BRP op te nemen.
Schaduwfoto's van Esra Brekelmans:

• Bericht van RTL-nieuws

Printen, mailen of delen
Blog Atente - Over resomeren en andere alternatieven.

Resomeren, cryomeren en composteren.

Over resomeren en andere alternatieven

Meer te kiezen in de toekomst.

Onlangs was in het nieuws dat een meerderheid van de Tweede Kamer resomeren wil toestaan.
Tegenwoordig wil een meerderheid van de mensen zich laten cremeren. Daarom staat men misschien wel open voor deze nieuwe vormen van lijkbezorging, zoals dat officieel heet.

Cremeren zoals we dit nu kennen, werd eigenlijk nog niet eens zo heel lang geleden gelegaliseerd.
In 1913 opende eerste crematorium zijn deuren in Nederland op Begraafplaats en Crematorium Westerveld, maar pas sinds 1955 is cremeren wettelijk toegestaan. Sinds de legalisatie is de keuze voor cremeren gestaag toegenomen.
Cremeren wordt nu algemeen geaccepteerd en een meerderheid van de mensen wil zich laten cremeren.

Wat is resomeren?

Resomeren is een soort cremeren maar volgens onderzoek milieuvriendelijker, daarom noemt men resomeren ook wel bio- of watercrematie.
Bij een resomatie wordt het lichaam van een overledene niet verbrand, maar opgelost in verwarmd water met kaliumhydroxide.
Wat overblijft na vermaling is – net als bij een crematie – as of poeder van de botten.
Net als bij een crematie blijven protheses in tact en haalt men deze uit de as.
De opbrengsten hiervan zullen neem ik aan, ook gedoneerd gaan worden aan het Vaillantfonds.

Meer keuze, veilig voor mens en milieu

Naast de milieuaspecten vinden de voorstanders het vooral belangrijk dat er meer te kiezen is.
Wellicht dat emotie ook meespeelt: water klinkt toch iets vriendelijker dan de vlammen van een oven. Alhoewel het oplossen van een lichaam eigenlijk helemaal niet vriendelijk aandoet.

Opmerkelijk vind ik in ieder geval ook de opmerking in 2010 van de Schotse uitvinder en biochemicus Sandy Sullivan.
Een van de redenen voor zijn zoektocht naar alternatieven voor lijkbezorging is, dat in Groot-Brittannië de grond wordt vervuild door formaldehyde. Tsja, als balseming – zoals daar inderdaad vaak gebeurt – dan is dat inderdaad ook een goede reden.
Nederland kent deze traditie van het balsemen van een overledene niet.
Lichte balseming (thanatopraxie) is pas sinds 2010 toegestaan.

Aandacht voor milieu in de uitvaartbranche 

Tegenwoordig neemt in Groot-Brittannië het aantal balsemingen wel af, heb ik begrepen.
Daarnaast zijn er tegenwoordig ook formaldehyde-vrije produkten op de markt. Deze produkten gebruikt men in Nederland ook meestal bij de thanatopraxie. Maar goed dat is weer een ander onderwerp.
De milieu- en veiligheidsaspecten hebben in Nederland bij de Tweede Kamer de doorslag gegeven om resomeren in de toekomst toe te staan. Hopelijk gaat men de wet breed opstellen, zodat de wet niet iedere keer tekstueel moet worden aangepast na stemming in de Tweede (en Eerste) Kamer. In verschillende landen in de wereld doet men de laatste tijd namelijk onderzoek naar alternatieve wijzen van lijkbezorging.

Alternatieven

Ondertussen kunt u zich alvast voorbereiden op nog andere keuzes: het cryomeren en composteren.
In België en Duitsland is de wetgeving al bijna op aangepast om de optie voor humaan composteren/humusatie/Reerdigung toe te staan.
En o ja, de bouw van de elektrische oven schiet ook al op.
Waar gaat uw voorkeur naaruit?

Amsterdam, 25 juli 2018
Lees ook mijn blog met meer informatie over resormeren/watercremeren van 8 oktober 2021

Informatie op en van het internet
Tijdlijn berichtgeving resomeren:

2010:
– Eerste berichtgeving resomeren en milieuaspecten
– Uitvinder resomeren aan het woord (Engelstalig)
2014 / 2015: rapporten:
– Rapport TNO over milieuaspecten resomeren
– Rapport Rijksoverheid over draagvlak resomeren
Eind 2016:
mail bevolkingsonderzoek in opdracht van Ministerie van Binnenlandse zaken voor onderzoek draagvlak voor resomeren
Januari 2018:
– rapport TU Delft 
– NOS, berichtgeving en uitleg 
Januari/februari 2018:
– Vragen en antwoorden ministerie – officiële bekendmaking overheid 
Juni 2018:
– RTL Nieuws bericht over kamermeerderheid

Algemene informatie:

Wat is resomeren en cryomeren
Alternatieven bij uitvaart
Berichtgeving in België over resomeren en composteren
Site met informatie over resomeren (Engelstalig)
Algemene informatie over cryomeren (vriesdrogen)
Informatie over het Vaillantfonds

Cryomeren /Composteren:

Site van de onderzoekers van cryomeren (Engelstalig)
Site van de onderzoekers van composteren (Engelstalig)
Meine Erde – site met informatie over Reerdigung (humaan composteren) (Duitstalig)
Site met informatie over Veraarden (humaan composteren), over contact met Meine Erde in Duitsland – waar de deelstaat Sleeswijk-Holstein de eerste plek in Europa is waar humaan composteren mogelijk is als vorm van lijkbezorging. Komt hierdoor de mogelijkheid tot composteren in Nederland dichterbij?

Elektrische oven:

Berichtgeving RTV-noord over elektrische oven
NOS-bericht over primeur in begrafenisland: elektrisch cremeren

Printen, mailen of delen