Duurzame uitvaart – wat voor invloed heeft een uitvaart op het milieu?

Het klimaat en milieu zijn altijd al veel besproken onderwerpen in het nieuws, maar is de recente discussie over stikstof- en PFAS-gehalte ook belangrijk voor en in de uitvaart.
Wat voor invloed heeft een uitvaart op het milieu? Dat wordt al jaren onderzocht.
Vervuilende stoffen die in een lichaam aanwezig zijn, komen in de grond terecht bij begraven. Bij een crematie wordt CO2 uitgestoten en vervoer is het meest milieuvervuilende aspect van een uitvaart is.
Of stikstof en PFAS ook specifieke onderwerpen voor de uitvaartbranche zijn, daar kom ik niet achter.
In de meeste onderzoeken staat dat stikstofverbindingen niet zijn meegenomen omdat ze vaak van zeer lokale aard zijn. PFAS schijnt overal in de bodem te zitten, daar kunnen we dan als burger niets aan doen, maar het kan ook in kleding zitten. Daar kunnen we dan wel weer iets aan doen.

Filters en elektrische ovens van crematoria en hybride of elektrische rouwauto’s

Er zijn veel aspecten van een uitvaart die juist in de afgelopen jaren zijn veranderd.
Crematoria zijn sinds 2012 verplicht om milieufilters te installeren. Vooral de uitstoot van kwik in de lucht is daardoor vrijwel nihil. Van CO2 -uitstoot is bij de meeste crematoria nog wel sprake, bij crematoria met een elektrische oven weer bijna niet meer.
Rouwvervoer wordt over het algemeen als grootste vervuiler genoemd. Niet alleen de rouwauto zelf, maar ook de auto’s van de bezoekers worden daarbij meegerekend. Maar juist rouwvervoerders hebben vaak ook hybride of elektrische auto’s.

Resomeren, cryomeren en composteren

Alternatieven voor cremeren en begraven zijn resomeren, cryomeren en composteren. Men doet nog volop onderzoek voor deze alternatieven, vooral in het buitenland. In Nederland wordt in de Tweede Kamer momenteel gesproken over vernieuwing van de uitvaartwet (Wet op de lijkbezorging) en kijkt men ook naar deze andere vormen en verruiming van de wettelijke mogelijkheden hiervoor.
Bij resomeren lost het lichaam op in warm water met kaliumhydroxide. Cryomeren is vriesdrogen, waarna ook een soort as overblijft. Bij composteren ontstaat na enige tijd compost, waarover nabestaanden ook kunnen beschikken. Lees hier meer over in mijn blog over mogelijke alternatieven van cremeren en begraven

Een duurzame uitvaart – wat is er nu mogelijk?

Een milieuvriendelijk, duurzame uitvaart. Wat kan er eigenlijk op dit moment?
Bij een opbaring kan je kiezen voor een natuurlijke opbaring in plaats van het gebruik van een koeling. Meestal is dit heel goed mogelijk. Als er bijvoorbeeld veel vocht in het lichaam van de overledene aanwezig is, kan een koeling wel een langere opbaring bieden. Een natuurlijke opbaring kan bijvoorbeeld met de BIO SAC 200 of door graszoden onder de overledene te plaatsen.
Er zijn verder verschillende eco-uitvaartkisten te koop van hout, karton of ander materiaal. Ook zijn er opbaarmanden van bijvoorbeeld wilgentenen te verkrijgen.

Biologisch afbreekbare kleding en andere milieuvriendelijke mogelijkheden

• Kleed de overleden in biologisch afbreekbare kleding (hennep, bamboe, wol of linnen). Leg geen metalen voorwerpen bij de overledene. Dit is over het algemeen ook niet toegestaan.
• Verstuur een rouwkaart per mail of bel mensen op.
• Als je gebruik maakt van een rouwauto vraag dan naar een hybride of elektrische auto. Rij zo veel mogelijk gezamenlijk naar een uitvaart, ga met het openbaar vervoer of op de fiets.
• Wil je een gedenkteken plaatsen bij een graf, vraag dan waar het materiaal vandaan komt. Veel steen komt namelijk uit China.
• Pluk of gebruik bloemen van het seizoen en/of uit de tuin.
• Maak zo veel mogelijk gebruik van lokale producten.
• Met eigenlijk niet eens zo veel moeite is er al heel veel mogelijk.

Wilt u / Wil je meer informatie over de mogelijkheden?
Kijk verder op mijn site voor meer informatie of bel of mail gerust.

Amsterdam, 12 december 2019

Meer informatie:

2004 – Artikel ‘Natuurlijke uitvaart is een illusie’ – Cadmium en lood in lichaam

2005: Artikel ‘Milieuaspecten uitvaart’

2014 – Milieueffecten van verschillende uitvaarttechnieken – update van eerder TNO onderzoek

23 juni 2010 – De Volkskrant ‘Duurzame uitvaart: goed voor het milieu tot op het allerlaatst’

16 augustus 2011 – Trouw ‘Begraven is niet slecht voor het milieu’ 

24 mei 2019 – Trouw: ‘Na de dood verder als mest voor de tuin? In de staat Washington kan het binnenkort.’

2 juni 2019 – Site: Het kan wel: vanaf 1 mei 2020 is composteren in de staat Washington toegestaan.

Site met informatie over veraarden, over contact met Meine Erde in Duitsland – waar de deelstaat Sleeswijk-Holstein de eerste plek in Europa is waar humaan composteren mogelijk is als vorm van lijkbezorging. Komt hierdoor de mogelijkheid tot composteren in Nederland dichterbij?

11 december 2019 – NRC: ‘Crematie op zonnestroom in Beesd’