Nieuwe donorwet

1 juli 2020 – nieuwe wet donorregistratie

De nieuwe donorwet gaat op 1 juli 2020 in

Je zou het bijna vergeten in deze tijd waarin het coronavirus het leven en de dood bepaalt, maar op 1 juli gaat de nieuwe donorwet in.
Ongeveer een jaar geleden schreef ik ook een blog over de nieuwe donorwet. Hoewel ik de laatste maanden niet veel informatiecampagnes over de nieuwe donorwet heb gehoord, waren er in de periode voordat het coronavirus uitbrak regelmatig spotjes te horen en te zien in de media.

Actieve donorregistratie

De nieuwe donorwet is een actieve donorregistratie: je moet iets actief doen. Ook als je geen toestemming geeft voor donatie moet je dit expliciet aangeven, anders ben je in principe donor. Iedereen boven de 18 jaar staat dan in het donorregister.

Registratie kan na inloggen met je DigiD, op de website van het donorregister 
Donorregistratie kan ook via de post. Dan kun je het formulier bij de gemeente ophalen en daarna invullen of opvragen bij het donorregister.  Na 3 weken krijg je een formulier per post. Op dit formulier staat al wat je hebt ingevuld.
Controleer of je naam en adres goed zijn ingevuld en of je keuze goed is.
Zet dan pas de datum en handtekening op het formulier en doe het formulier in de envelop op de post.

Orgaandonatie en het coronavirus

Als iemand besmet is, kan hij of zij geen donor meer zijn. Na genezing is het wel mogelijk om donor te zijn. Patiënten die misschien donor kunnen zijn en op de intensive care liggen, worden momenteel eerst getest op corona.

Ook na 1 juli 2020 kun je je keuze altijd veranderen.

De vier keuzes zijn:
Keuze 1: Ja, ik geef toestemming voor orgaandonatie
U wilt donor worden. Misschien wilt u sommige organen en weefsels niet doneren. U kunt dit ook invullen op het formulier.
Keuze 2: Nee, ik geef geen toestemming voor orgaandonatie
U wilt geen donor worden.
Keuze 3: Mijn partner of familie beslist
U wilt dat uw partner of familie voor u kiest na uw overlijden.
Keuze 4: Een door mij gekozen persoon beslist
U wilt dat iemand anders voor u kiest na uw overlijden.

Orgaandonatie alleen bij overlijden in het ziekenhuis

Orgaandonatie is alleen mogelijk wanneer iemand in het ziekenhuis – op een intensive care (IC ) – is overleden. De oorzaak van het overlijden bepaalt hoe de orgaandonatieprocedure verder verloopt en welke organen daarna voor donatie geschikt kunnen zijn.
Weefseldonatie kan vaak nog wel als iemand niet in het ziekenhuis overleden is.

Wie vergoedt de kosten die gemaakt worden bij donatie?

De extra kosten die gemaakt worden voor een donatie, komen niet voor rekening van de nabestaanden. Denk hierbij aan kosten voor extra onderzoeken bij orgaandonatie of een langer verblijf van uw dierbare in het mortuarium bij weefseldonatie. De zorgverzekeraar van de ontvanger betaalt de kosten.

Is leeftijd belangrijk bij donatie?

Leeftijd is niet van belang bij orgaan- en weefseldonatie. Donatie kan vanaf de geboorte tot op hoge leeftijd. Bij elk orgaan of weefsel kijkt een arts of het nog geschikt is voor donatie. Huiddonatie kan wel pas vanaf 20 jaar.

Na 1 juli 2020 nog niet geregistreerd? Dan ontvang je een brief.

Wanneer je je keuze nog niet geregistreerd hebt na 1 juli, ontvang je een brief (plus eventueel een herinneringsbrief) van de overheid met het verzoek je keuze te registreren. Bij geen reactie staat daarna ‘geen bezwaar’ achter je naam in het donorregister.

Nabestaanden je keuze laten weten en laatste verzorging en opbaring.

Het is belangrijk om familie of nabestaanden te informeren wat je/uw keuze is – ook al is deze geregistreerd in het donorregister. Iedereen kijkt nu eenmaal anders tegen doneren aan.
Na (een) donatie kan in principe de laatste verzorging worden gedaan en is opbaren ook mogelijk.

Amsterdam, 8 mei 2020

Meer informatie:

Kijk voor meer informatie over de donorregistratie op de website van het donorregister of de site van de rijksoverheid 

Informatie over orgaandonatie: Hoe verloopt een orgaandonatie 
Informatie over weefseldonatie: Hoe verloopt weefseldonatie

Orgaan- en weefseldonatie na euthanasie

Doneren bij leven:
Nierdonatie bij leven
Leverdonatie bij leven 

De dood bespreken

De dood – gewoon bespreken

De dood en sterven bespreekbaar maken.

De laatste weken waren er verschillende berichten in de media die gaan over afscheid nemen en open met elkaar spreken over de dood en sterven.
Nu wordt er door de eeuwen heen anders tegen doodgaan aangekeken. Breekt er een nieuw tijdperk aan waarin het taboe over sterven langzaamaan wordt doorbroken en de dood tijdens leven bespreekbaar is?

Theater, boek en tentoonstelling

Als eerste hoorde ik in januari een interview op de radio met regisseur Eva Line de Boer over haar theatervoorstelling Rust zacht Billy. De voorstelling is een pleidooi voor een open relatie met de dood.
Afgelopen week sprak Barbara van Beukering over haar boek Je kunt het maar één keer doen. Een persoonlijke zoektocht naar sterven, het grootste taboe in ons leven. Ook haar pleidooi is om over de dood en het sterven te praten. Haar ervaring is namelijk dat dit nabestaanden helpt.
Daarna volgde een aankondiging van de tentoonstelling (Re)design death in het Cube design museum in Kerkrade. De expositie laat hedendaags design zien. Design rondom afscheid nemen, sterven, rouwen en herinneren. Het bespreekbaar maken van de dood kan veel verschil maken in het verminderen van angst voor de dood. Daarbij is het doel van de samenstellers om het sterven te accepteren als onderdeel van het leven.

Meeleven en eigen dood

Er is tweedeling te maken in praten over de dood: meeleven met nabestaanden na een vreselijke gebeurtenis en praten over je eigen dood.
Het leggen van bloemen op een plek van een ongeval of het meelopen in een stille tocht is dan een voorbeeld van meeleven. Dit is een weerslag van een sociale en maatschappelijke gebeurtenis. Naast steun aan de nabestaanden, kan dit ook gezien worden als kritiek op ontwikkelingen in de maatschappij. Hoe ga je bijvoorbeeld met elkaar om of is er iets mis met de infrastructuur (gevaarlijke wegsituaties).
Hierbij wordt je ook geconfronteerd met de eindigheid van het leven, maar praten over je eigen sterven is iets anders.

Kleine ondernemers hebben de eerste stap gezet  

Kleine ondernemers hebben sinds de jaren negentig de eerste stappen gezet om anders met afscheid nemen, om te gaan. Dat was de eerste jaren onwennig. Sommigen omarmden het persoonlijk afscheid nemen, anderen spraken er schande van. Dood was toentertijd toch nog steeds iets waar niet of nauwelijks over werd gesproken.
Toch was het een eerste aanzet om anders om te gaan met de dood. Vanuit de maatschappij kwamen er vragen naar een andere manier van afscheid nemen.

Nadenken over je eigen uitvaart en dit bespreken, is voor veel echter mensen nog een stap te ver. Maar het gebeurt wel steeds vaker.
Dat ik dit een goede ontwikkeling vind, zal geen verrassing zijn.
Een voorstelling, een boek of tentoonstelling zorgt er hopelijk voor dat anderen ook deze stap zetten.
En als u zover bent: kijk gerust verder op de site van Atente Uitvaartbegeleiding

Amsterdam, 28 februari 2020

Informatie op internet:

Theater voorstelling Rust zacht Billy
Interview Eva Line de Boer – Nooit meer slapen, 16 januari 2020
Site Eva Line de Boer

Boek Barbara van Beukering Je kunt het maar één keer doen. Een persoonlijke zoektocht naar sterven, het grootste taboe in ons leven.
Interview schrijfster – de Volkskrant, 21 februari 2020
Interview schrijfster – Het Parool, 25 februari 2020

Tentoonstelling (is geweest) – (Re)design dead, Cube design museum in Kerkrade
Trouw – artikel over de tentoonstelling – 26 februari 2020
Site museum in Kerkrade

Algemeen:
2001 – Historisch Nieuwsblad over historicus Philippe Ariès 
2010 – Rijksuniversiteit Groningen – Prof.dr. Mirjam de Baar: ‘De dood is steeds minder een taboe
2016 – Column Publiek sterven is eenvoudig, achterblijven is de kunst Jean-Pierre Geelen de Volkskrant – 1 juni 2016
2018 – Terugblik symposium uitvaart en muziek georganiseerd door de Funeraire Academie
Museum Tot Zover – digitaal lesmateriaal voor kinderen over doodgaan en rouwen